Có nên học giao tiếp Tiếng Trung và HSK song song không

Khi bắt đầu học Tiếng Trung, nhiều người thường băn khoăn giữa hai lựa chọn: học giao tiếp hay ôn luyện HSK. Thậm chí, không ít người muốn học song song cả hai để tiết kiệm thời gian. Tuy nhiên, đây lại là một trong những sai lầm phổ biến nhất khiến việc học Tiếng Trung bị chững lại hoặc kéo dài mà không hiệu quả. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa hai hướng học này, lý do vì sao không nên học giao tiếp và HSK song song, và quan trọng nhất: làm sao để có thể vừa giao tiếp tốt, vừa thi được HSK một cách hiệu quả.

Học giao tiếp và học HSK khác nhau như thế nào?

Hai hướng học này tuy cùng là học Tiếng Trung, nhưng lại có định hướng, mục tiêu và cách học hoàn toàn khác nhau. Việc hiểu rõ những điểm khác biệt này sẽ giúp bạn xác định đúng lộ trình học phù hợp ngay từ đầu.

Để giúp bạn hình dung rõ hơn, dưới đây là bảng so sánh một số đặc điểm chính giữa học giao tiếp và học HSK:

Chính vì mục tiêu và phương pháp học khác nhau nên khi học song song, bạn sẽ dễ bị rối và mất định hướng.

Có nên học giao tiếp và HSK song song không?

Câu trả lời là: không nên học giao tiếp và HSK song song ngay từ đầu. Vì sao?

Học giao tiếp Tiếng Trung hay học HSK đều có cách học riêng, yêu cầu riêng và đều cần đầu tư thời gian. Không thể chỉ học một lần, một phương pháp mà có thể tối ưu đồng thời cả hai mục tiêu là giao tiếp và thi chứng chỉ.

Học giao tiếp cần thời gian để luyện phản xạ, luyện phát âm chuẩn, luyện nghe hiểu trong ngữ cảnh thực tế. Trong khi đó, học HSK lại đòi hỏi bạn học thuộc từ vựng, nắm chắc ngữ pháp và luyện làm bài thi học thuật.

Vì vậy, khi cố gắng học cả hai cùng lúc, bạn sẽ dễ bị quá tải bởi phương pháp học khác nhau, mục tiêu khác nhau và thậm chí cả tiến độ cũng không đồng bộ. Việc này không những khiến bạn không theo kịp, mà còn dẫn đến tình trạng học trước quên sau, không áp dụng được hiệu quả vào thực tế lẫn thi cử.

Việc học song song cả giao tiếp và HSK ngay từ đầu sẽ khiến bạn gặp phải hàng loạt khó khăn như:

• Tốn nhiều thời gian để luyện tập: Giao tiếp và HSK đều cần luyện tập thường xuyên và đều đặn. Nếu học song song, bạn sẽ khó đảm bảo thời gian cho cả hai, đặc biệt với người đi làm bận rộn – dẫn đến tiến bộ chậm và dễ bỏ cuộc.

• Áp lực kiến thức chồng chéo: Mỗi hướng học có mục tiêu và cách học khác nhau, dẫn đến quá tải. Bạn học cấu trúc câu để thi nhưng không vận dụng được khi nói. Hoặc học từ để giao tiếp nhưng không nhớ mặt chữ khi làm bài thi.

• Giảm hiệu quả tích lũy: Não bộ cần thời gian để lặp lại và vận dụng kiến thức. Khi học cả hai hướng cùng lúc, bạn dễ học trước quên sau, không biết nên ưu tiên phần nào, dẫn đến việc không giỏi được cả giao tiếp lẫn thi cử.

Làm sao để vừa giao tiếp tốt, vừa thi được HSK?

Thay vì học song song ngay từ đầu, bạn nên học theo lộ trình ưu tiên giao tiếp trước, HSK sau. Giao tiếp chính là cốt lõi của việc học bất kỳ ngoại ngữ nào. Đây là kỹ năng giúp bạn vận dụng ngôn ngữ vào thực tế – và cũng là yếu tố quyết định việc bạn có duy trì được việc học lâu dài hay không.

Cách tiếp cận ngôn ngữ tự nhiên của con người là: nghe – nói trước, rồi mới đến đọc – viết. Khi bạn đã quen thuộc với âm thanh, nhịp điệu và cách dùng từ trong ngữ cảnh thực tế, thì việc học ngữ pháp và luyện thi HSK sau đó sẽ trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn rất nhiều.

Đây là lộ trình giúp bạn xây nền vững chắc trước khi chuyển sang ôn thi:

1. Giai đoạn 1: Học phát âm chuẩn và luyện nghe – nói cơ bản
   

   • Tập trung học chuẩn hệ thống Pinyin, thanh điệu, các âm dễ nhầm lẫn

   • Luyện nghe qua các mẫu hội thoại ngắn, lặp lại theo, luyện phản xạ trả lời nhanh

   • Giao tiếp bằng những câu đơn giản về bản thân, sở thích, công việc, nhu cầu hằng ngày

2. Giai đoạn 2: Tăng vốn từ vựng, luyện nói theo chủ đề, học thêm kỹ năng đọc
   

   • Mở rộng từ vựng theo từng chủ đề cụ thể (mua sắm, ăn uống, hỏi đường…)

   • Luyện nói theo đoạn, phản xạ tình huống

   • Bắt đầu đọc các đoạn văn đơn giản, nhận diện chữ Hán quen thuộc

3. Giai đoạn 3: Kết hợp ôn luyện HSK
   

   • Sau khi đã có nền tảng nghe nói tốt, bắt đầu học cấu trúc ngữ pháp, từ vựng theo giáo trình HSK

   • Luyện kỹ năng đọc hiểu, viết chữ Hán, làm đề thi thử

   • Kết hợp sử dụng từ vựng HSK vào nói và giao tiếp hàng ngày

Lúc này, bạn sẽ thấy việc ôn thi HSK trở nên nhẹ nhàng hơn rất nhiều, vì bạn đã hiểu ngôn ngữ một cách tự nhiên và có khả năng vận dụng linh hoạt.

Nếu bạn là người mới bắt đầu, hãy ưu tiên học giao tiếp Tiếng Trung trước. Khi đã giao tiếp cơ bản được, bạn hoàn toàn có thể chuyển sang luyện thi HSK để đạt được mục tiêu học thuật cao hơn. Tránh học song song từ đầu để không bị quá tải và mất phương hướng. Hãy chọn đúng lộ trình vừa tiết kiệm thời gian, vừa hiệu quả và bền vững.