Nói Tiếng Trung hay nói tiếng Anh khó hơn?

“Nên học Tiếng Trung hay tiếng Anh trước?”, “Nói Tiếng Trung hay nói tiếng Anh khó hơn?” là những câu hỏi quen thuộc với nhiều người Việt bắt đầu học ngoại ngữ. Cả hai ngôn ngữ đều có những điểm khó riêng: Tiếng Trung có thanh điệu và chữ Hán, tiếng Anh thì phổ biến nhưng ngữ pháp rắc rối và phát âm bất quy tắc. Tuy nhiên, nếu xét từ góc độ người Việt về tư duy, văn hóa, cách học và khả năng phản xạ thì đâu mới là ngôn ngữ dễ tiếp cận hơn và dễ dàng nói được hơn? Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện và đưa ra lựa chọn phù hợp.

Nói Tiếng Trung hay nói tiếng Anh khó hơn?

Nhiều người Việt khi bắt đầu học ngoại ngữ đều từng đặt câu hỏi nói Tiếng Trung hay nói tiếng Anh khó hơn?

Một bên là Tiếng Trung với hệ thống chữ Hán và thanh điệu được cho là “khó nhất tthế giới”. Một bên là tiếng Anh phổ biến toàn cầu nhưng lại có hệ thống âm phức tạp, từ vựng không đoán được nghĩa và ngữ pháp nhiều quy tắc

Thực tế, với người Việt Nam, việc nói Tiếng Trung sẽ dễ hơn nói tiếng Anh rất nhiều nếu bạn học đúng cách ngay từ đầu, học đúng lộ trình: phát âm – nghe nói – giao tiếp – đọc viết. Nhưng nếu học sai cách (chỉ học chữ, bỏ qua phát âm và luyện phản xạ), thì Tiếng Trung sẽ trở nên cực kỳ khó.

So sánh tổng quan giữa Tiếng Trung và Tiếng Anh với người Việt

Tiếng Trung có cấu trúc ngôn ngữ gần với Tiếng Việt hơn

Một trong những lợi thế lớn nhất khi học Tiếng Trung là: cấu trúc câu gần giống tiếng Việt. Cả hai ngôn ngữ đều thuộc loại “ngôn ngữ đơn lập”, theo trật tự Chủ – Vị – Tân, không chia thì, chia ngôi như tiếng Anh.

Ví dụ:

• Tôi đi làm = 我去上班 (wǒ qù shàngbān) 
• Bạn ăn cơm chưa? = 你吃饭了吗？(nǐ chīfàn le ma?) 

Trong khi đó, tiếng Anh đòi hỏi nhiều biến đổi:

• She has gone to work. (phải chia thì hiện tại hoàn thành) 
• Do you eat rice? Have you eaten? (phải đặt trợ động từ, chia thì) 

Với người Việt, việc nói được Tiếng Trung sẽ dễ dàng hơn do sự tương đồng trong tư duy ngôn ngữ, không cần biến đổi ngữ pháp phức tạp như tiếng Anh.

Từ vựng Tiếng Trung dễ đoán hơn Tiếng Anh nhờ âm Hán Việt

Khác với tiếng Anh mỗi từ vựng là một kiến thức mới, Tiếng Trung có hàng nghìn từ vựng có cách phát âm và nghĩa tương đồng với từ Hán Việt.

Ví dụ:

• 学生 (xuéshēng) = học sinh 
• 工作 (gōngzuò) = công tác, làm việc 
• 公司 (gōngsī) = công ty 

Nhờ yếu tố này, người Việt có thể dễ dàng đoán nghĩa của nhiều từ mà chưa cần tra từ điển, từ đó dễ dàng học và ghi nhớ từ vựng hơn. Trong khi với tiếng Anh, bạn sẽ không thể đoán được “company” là gì nếu chưa học từ trước.

Điều này giúp học nói Tiếng Trung tiết kiệm thời gian và công sức học từ vựng hơn rất nhiều.

Về phát âm: mỗi ngôn ngữ có một kiểu khó, nhưng Tiếng Trung nhất quán hơn

Phát âm Tiếng Trung thường bị coi là khó vì có thanh điệu. Nhưng thực tế, nếu học bài bản, thì Tiếng Trung lại dễ đoán và dễ nhớ hơn tiếng Anh về mặt âm thanh.

Cả hai ngôn ngữ đều có khó khăn riêng:

• Tiếng Trung đòi hỏi chính xác cao ở thanh điệu và khẩu hình khi phát âm 
• Tiếng Anh khó ở phát âm không theo quy tắc + nhiều âm không tồn tại trong tiếng Việt 

Tuy nhiên, Tiếng Trung có lợi thế hơn vì pinyin luôn có một cách đọc duy nhất. Giống như Tiếng Việt mỗi chữ chỉ có một cách đọc duy nhất. Không như tiếng Anh, bạn không thể đoán được cách đọc của từ mới chỉ dựa vào cách viết.

Bên cạnh đó, Tiếng Trung tuy khó vì có thanh điệu, nhưng do Tiếng Việt cũng có thanh điệu, người Việt đã quá quen với việc phát âm có thanh điệu nên thanh điệu trong Tiếng Trung lại không còn là cái khó với người Việt khi học Tiếng Trung nữa.

Ngoài ra, phát âm Tiếng Trung có rất nhiều từ có cách phát âm tương tự từ Hán Việt trong Tiếng Việt, do đó người Việt học phát âm Tiếng Trung cũng sẽ dễ dàng hơn học phát âm Tiếng Anh.

Giao tiếp Tiếng Trung dễ hơn nếu biết tận dụng môi trường

Một hiểu lầm phổ biến là Tiếng Trung ít cơ hội luyện nói hơn tiếng Anh do ít phổ biến hơn. Nhưng thực tế là hiện nay:

• Người Trung Quốc làm việc, du lịch, đầu tư tại Việt Nam rất nhiều
• Nhiều công ty Trung Quốc tuyển phiên dịch, trợ lý biết nói Tiếng Trung
• Các app kết bạn với người Trung, app AI luyện nói Tiếng Trung (LingoTalk, Hello Talk, Doubao, ChatGPT,…) ngày càng phổ biến
• Văn hóa Trung – Việt gần gũi giúp dễ diễn đạt và hiểu nhau hơn

Những điều trên cho thấy cơ hội thực hành giao tiếp Tiếng Trung của người Việt là rất lớn, không hề kém so với cơ hội luyện giao tiếp Tiếng Anh.

Ngoài ra, do cấu trúc ngôn ngữ tương đồng nên việc người Việt giao tiếp bằng Tiếng Trung cũng sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. Và Tiếng Trung cũng coi trọng ngữ cảnh, phép lịch sự, ẩn dụ,… điều này giúp người Việt dễ “bắt sóng” và giao tiếp Tiếng Trung hiệu quả hơn..

Gõ chữ cũng là một lợi thế lớn của Tiếng Trung

Nhiều người cảm thấy Tiếng Trung khó vì có chữ Hán. Tuy nhiên đó chỉ là viết tay chữ Hán.

Hiện nay, do sự phát triển của công nghệ, việc viết tay chữ Hán không còn phổ biến nữa. Dù là người Trung Quốc hay người nước ngoài học Tiếng Trung cũng đều sử dụng phương thức soạn thảo văn bản, gõ chữ Hán trên điện thoại và máy tính là chính.

Với người Việt, việc gõ Tiếng Trung sẽ dễ hơn gõ tiếng Anh rất nhiều vì Tiếng Trung gõ chữ Hán bằng pinyin, còn Tiếng Anh cần nhớ đúng chính tả.

Khi gõ gõ chữ Hán bằng pinyin: 

• Pinyin chỉ có một cách đọc, chỉ cần bạn có phát âm chuẩn sẽ không bao giờ gõ sai pinyin
• Chỉ cần gõ đúng pinyin, phần mềm tự gợi ý các chữ Hán mang pinyin đó, bạn chỉ cần chọn đúng chữ Hán tương ứng cần gõ
  Khi bạn gõ cả cụm hoặc câu thì gần như sẽ đúng toàn bộ chữ Hán mà không cần lựa chọn, tỉ lệ chính xác rất cao

Trong khi đó, khi gõ Tiếng Anh đòi hỏi bạn cần phải:

• Nhớ chính tả của từng từ nên tỉ lệ gõ sai sẽ rất cao, nhất là những từ nhiều âm tiết
• Dễ dàng gõ sai, gõ thừa chữ, thiếu chữ, đặc biệt khi gõ nhanh 

Ví dụ:

• Với Tiếng trung, bạn chỉ cần gõ đúng cách phát âm “wǒ xǐhuān hē kāfēi” sẽ ra đúng 我喜欢喝咖啡 (Tôi thích uống cà phê) 
• Với Tiếng Anh, muốn gõ câu “Tôi muốn uống cà phê”, bạn cần có chính xác từng chữ một của câu “I like drink cofee”. Nhưng thực tế bạn có thể dễ dàng gõ sai thành coffee, hoặc drinking, drank nếu không nhớ đúng chính tả và ngữ pháp 

Tiếng Trung hoàn toàn không quá khó. Ngược lại, nó còn gần gũi, tự nhiên hơn với người Việt Nam. Bạn hoàn toàn có thể học được, giao tiếp trôi chảy và tự tin sử dụng Tiếng Trung trong cuộc sống nếu học đúng phương pháp. Nhưng dù bạn chọn học tiếng Anh hay Tiếng Trung, điều quan trọng nhất vẫn là phương pháp học đúng và luyện tập đều đặn mỗi ngày.