Sự khác nhau giữa Tiếng Trung giản thể và phồn thể
Admin
04/12/2025
Mục lục
Khi bắt đầu học tiếng Trung, rất nhiều bạn thắc mắc vì sao lại tồn tại hai hệ thống chữ viết là chữ Hán giản thể và chữ Hán phồn thể. Chữ giản thể là gì? Phồn thể là gì? Hai loại chữ này khác nhau ở điểm nào và nên học loại nào? Trong bài viết này sẽ giới thiệu đến bạn những điểm khác biệt của chữ giản thể và chữ phồn thể và gợi ý cho bạn hệ chữ nên học dựa trên mục tiêu cụ thể.
1. Chữ Hán phồn thể và chữ Hán giản thể là gì?
Chữ Hán giản thể và chữ Hán phồn thể là 2 hình thức viết chữ Hán của Tiếng Trung và không có sự khác biệt về phát âm (pinyin).
Chữ Hán phồn thể
Chữ Hán phồn thể (繁體字/正體字) là dạng chữ Hán truyền thống, tồn tại hàng nghìn năm và từng được dùng làm hệ thống chữ viết tiêu chuẩn tại Trung Quốc trong thời Nam – Bắc Triều. Kiểu chữ này có nhiều nét, cấu trúc phức tạp, thể hiện rõ ý nghĩa của chữ qua bộ thủ và hình thức.
Ngày nay, chữ phồn thể vẫn được sử dụng tại khu vực:
- Đài Loan
- Hồng Kông
- Ma Cao
Đây cũng là hệ chữ được nhiều người yêu thích nghiên cứu văn hóa Trung Quốc lựa chọn vì có tính thẩm mỹ và chiều sâu về văn hóa.
Chữ Hán giản thể
Chữ Hán giản thể (简体字) là phiên bản chữ Hán được đơn giản hóa từ chữ Hán phồn thể, được Trung Quốc cải cách vào những năm 1950, trở thành cách viết chính thức cho ngôn ngữ chung của toàn dân (tiếng phổ thông). Việc giản hóa giúp giảm số nét, bỏ bớt những bộ phận khó viết để giúp người dân học chữ dễ dàng hơn, nhằm đạt mục tiêu thống nhất về ngôn ngữ của Trung Quốc.
Hiện nay, chữ giản thể được dùng phổ biến tại khu vực:
- Trung Quốc đại lục
- Singapore
- Malaysia
Trong Tiếng Trung hiện nay có khoảng 2.500 chữ đã được giản hóa, giúp tốc độ đọc, viết và ghi nhớ chữ Hán của người học nhanh hơn nhiều so với chữ phồn thể.
Tổng quan đặc điểm của chữ Hán giản thể và chữ Hán phồn thể
| Tiêu chí | Chữ Hán phồn thể | Chữ Hán giản thể |
| Tên gọi | 繁體字 / 正體字 (chữ phồn thể) | 简体字 (chữ giản thể) |
| Đặc điểm | Giữ nguyên cấu trúc của chữ Hán cổ, nhiều nét | Lược bỏ nét, cấu trúc đơn giản |
| Thời điểm hình thành | Tồn tại hàng nghìn năm | Cải cách từ năm 1950 |
| Khu vực sử dụng | Đài Loan, Hồng Kông, Ma Cao | Trung Quốc đại lục, Singapore, Malaysia |
| Mức độ dễ học | Khó học hơn, nhiều nét hơn, viết lâu hơn | Dễ học hơn, ít nét hơn, viết nhanh hơn |
| Ví dụ | 漢字 /Hànzì/ – chữ Hán | 汉字 /Hànzì/ – chữ Hán |
Ví dụ cách viết từ “chữ Hán” với 2 cách viết chữ giản thể và chữ phồn thể, cả 2 chữ đều được đọc là /Hànzì/ và nghĩa là “chữ Hán”.
| Phồn thể | Giản thể |
| Pinyin: Hànzì
Nghĩa: Chữ Hán
|
Pinyin: Hànzì
Nghĩa: Chữ Hán
|
2. Chữ Hán giản thể và chữ phồn thể khác nhau như thế nào?
Dưới đây là những điểm khác biệt chính giữa chữ Hán giản thể và chữ Hán phồn thể:
| Tiêu chí | Phồn thể | Giản thể |
| Số nét | Nhiều nét hơn
Ví dụ 學 /xué/ (học) : 16 nét
|
Ít nét hơn
Ví dụ 学 /xué/ (học): 8 nét
|
| Cấu trúc chữ | Phức tạp nhiều nét hơn, có đầy đủ bộ thủ thể hiện từng thành phần ý nghĩa của chữ, chi tiết rõ ràng hơn về nghĩa | Ít nét hơn, đã được tối giản hóa thành phần các bộ thủ tạo nên chữ Hán, các bộ thủ được thể hiện dưới dạng đơn giản hơn |
| Độ phức tạp | Phức tạp hơn, cần phân tích cấu tạo từng thành phần của chữ để ghi nhớ | Đơn giản hơn về cấu tạo và số nét, dễ nhớ, dễ viết hơn rất nhiều |
| Ý nghĩa của chữ Hán | Giữ nguyên phần “ý nghĩa” và “hình thức” của chữ Hán truyền thống, mang nhiều yếu tố văn hóa, mỗi nét đều có ý nghĩa và câu chuyện. | Một số chữ bị giản lược khiến cảm giác hoặc mức độ nghĩa của chữ đó có sự thay đổi nhất định |
| Ví dụ sự thay đổi ý nghĩa |
愛 /ài/: chữ Ái (yêu) có bộ tâm 心 -> tình yêu đi với trái tim | 爱 /ài/: chữ Ái (yêu) không có bộ tâm -> tình yêu nhưng đi với trái tim |
 Sự thay đổi chữ “Ái” từ phồn thể sang giản thể |
||
| 親 /qīn/: chữ Thân (người thân) có bộ kiến 見 (thấy) ghép với phần “thân (亲)”, thể hiện ý nghĩa “người thân luôn ở bên cạnh, nhìn thấy nhau”. | 亲 /qīn/: chữ Thân (người thân) đã giản lược đi bộ kiến 见 (thấy) -> tạo thành nghĩa “người thân nhưng không nhìn thấy, ngó ngàng đến nhau”. | |
 Sự thay đổi chữ “Thân” từ phồn thể sang giản thể |
||
| Khả năng đọc chéo | Người biết chữ phồn thể có thể đọc được chữ giản thể | Người biết chữ giản thể gặp nhiều khó khăn hơn khi đọc chữ phồn thể |
3. Nên học chữ Hán giản thể hay phồn thể?
Việc chọn học phồn thể hay giản thể phụ thuộc vào mục đích và nhu cầu thực tế của bạn. Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn dễ dàng lựa chọn hệ chữ nên học, phù hợp với mục tiêu học Tiếng Trung của bản thân.
| Đối tượng/Mục tiêu học | Nên học | Lý do |
| Học nhanh, học để giao tiếp, làm việc, người mới bắt đầu học | Giản thể | Ít nét, dễ viết, dễ nhớ, tốc độ học nhanh, phổ biến ở đa |
| Làm việc, học tập tại công ty của Trung Quốc đại lục, Singapore, Malaysia | Giản thể | Đây là hệ chữ sử dụng chính thức ở những khu vực này |
| Làm việc, học tập tại Đài Loan, Hong Kong, Ma Cao | Phồn thể | Đây là hệ chữ sử dụng chính thức ở những khu vực này |
| Nghiên cứu về văn hóa Trung Quốc, thư pháp, chữ Hán cổ | Phồn thể | Chữ phồn thể giữ nguyên cấu trúc của chữ Hán truyền thống |
| Thi chứng chỉ quốc tế (HSK, thi đại học) | Giản thể | Kỳ thi chứng chỉ HSK do Viện Khổng Tử thuộc bộ Giáo dục Trung Quốc tổ chức sử dụng chữ giản thể |
Tóm lại, Tiếng Trung giản thể và phồn thể chỉ khác biệt nhau về hình thức viết của chữ Hán. Mỗi hệ chữ đều có giá trị riêng trong việc thể hiện ý nghĩa và hỗ trợ việc học tập của người học Tiếng Trung. Hiểu được sự khác nhau giữa chữ Hán giản thể và phồn thể sẽ giúp bạn lựa chọn được hướng học đúng và phù hợp nhất với mục tiêu của bản thân.
Khoá Phát âm
Khóa học dành cho người chưa biết gì Tiếng Trung, sau khóa học, học viên sẽ có phát âm chuẩn, biết tra từ điển, hát, đọc thơ, tự giới thiệu bản thân bằng Tiếng Trung, gõ được chữ Hán trên máy tính, điện thoại.
-
Số buổi học:
6 buổi
-
Giáo trình:
Emotional Chinese
Khoá Phát âm – Khởi động
Dành cho các bạn đã học xong phát âm. Sau khi học xong bạn sẽ có 500 từ vựng cơ bản, 60 cấu trúc ngữ pháp quen thuộc, giao tiếp được khoảng 25 chủ đề cơ bản trong cuộc sống và công việc như giới thiệu, mua bán, du lịch, nhắn tin với người Trung Quốc,...
-
Số buổi học:
35 buổi
-
Giáo trình:
Emotional Chinese
Khoá Tăng tốc
Dành cho những bạn đã học xong khóa Khởi động hoặc học xong cuốn Boya sơ cấp 1 hoặc cuốn Hán ngữ quyển 3. Sau khóa học này bạn sẽ có khoảng 900 từ vựng chính thức, khoảng 120 cấu trúc ngữ pháp thông dụng (bổ sung thêm 400 từ vựng và 60 ngữ pháp cầu nối), giao tiếp được nhiều hơn, biết cách đưa ra một số quan điểm với các chủ đề trong cuộc sống và công việc.
-
Số buổi học:
30 buổi
-
Giáo trình:
Emotional Chinese
Khoá Cất Cánh
Khóa học này dành cho các bạn đã học xong khóa Khởi động hoặc Boya sơ cấp 1 hoặc Hán ngữ cuốn 3. Sau khóa này bạn sẽ có tổng cộng 1200 từ vựng, khoảng 150 cấu trúc ngữ pháp (bổ sung thêm 300 từ vựng và 30 ngữ pháp trung cấp), thành thạo giao tiếp Tiếng Trung thông dụng, có thể tranh biện, chia sẻ quan điểm cá nhân bằng Tiếng Trung.
-
Số buổi học:
25 buổi
-
Giáo trình:
Emotional Chinese
