TOP 3 cách giúp bạn phát triển kỹ năng nói Tiếng Trung

Rất nhiều người học từ vựng, ngữ pháp Tiếng Trung rất tốt nhưng lại không nói được. Khi giao tiếp bằng Tiếng Trung thường xuyên ấp úng, không biết nói gì hoặc nói mà đối phương không hiểu. Trong bài viết này sẽ chia sẻ đến bạn những sai lầm khiến kỹ năng nói của bạn không tiến bộ và TOP 3 cách luyện nói hiệu quả nhất giúp phát triển kỹ năng nói Tiếng Trung.

I. Vì sao kỹ năng nói Tiếng Trung quan trọng?

Bất kỳ ai học ngoại ngữ đều có một mục tiêu chung là có thể nói, giao tiếp bằng ngôn ngữ đó để phục vụ công việc, cuộc sống. Nếu bạn học Tiếng Trung mà không thể nói được Tiếng Trung, thì dù bạn học giỏi từ vựng, ngữ pháp đến đâu, việc học cũng trở nên vô nghĩa. Việc nói Tiếng Trung tốt sẽ giúp bạn thuận tiện hơn khi trao đổi công việc, giao lưu với đồng nghiệp, bạn bè người Trung Quốc.

Kỹ năng nghe và nói luôn đi cùng nhau. Việc bạn nói đúng hay không cũng sẽ ảnh hưởng đến kỹ năng nghe của bạn có tốt hay không. Ngoài ra Tiếng Trung là ngôn ngữ có nhiều từ tương tự nhau, khi sai một thanh điệu cũng khiến nghĩa của từ thay đổi. Do đó nếu bạn nói sai, không nói được thì có thể dẫn đến tình trạng đối phương hiểu lầm, hiểu sai ý bạn hoặc không hiểu bạn nói gì.

II. Những sai lầm thường gặp khi học nói Tiếng Trung

Vấn đề cốt lõi khiến kỹ năng nói Tiếng Trung của bạn kém là do cách bạn tiếp cận với Tiếng Trung ngay từ đầu. Dưới đây là 3 sai lầm phổ biến nhất khiến kỹ năng nói của bạn không thể tiến bộ.

1. Phát âm Tiếng Trung không chuẩn

Phát âm chuẩn là nền tảng đầu tiên và quan trọng nhất nếu bạn muốn giao tiếp trôi chảy. Tuy nhiên, nhiều người lại coi nhẹ bước này, học qua loa hoặc bỏ qua vì nghĩ “người Trung Quốc nói bình thường có chuẩn đâu”.

Thực tế khi bạn không phát âm chuẩn thì bạn sẽ nghe sai, và khi nói ra cũng sẽ sai khiến người nghe không hiểu, hoặc hiểu sai, gây trở ngại cho việc giao tiếp. Những điều này sẽ trở thành chướng ngại khiến bạn ngại, sợ nói, mất tự tin, khiến kỹ năng nói Tiếng Trung không tiến bộ được.

2. Học từ vựng, ngữ pháp trước, học nghe nói Tiếng sau

Trình tự học Tiếng Trung đúng là nghe –  nói – đọc – viết, tức là bạn phải nghe và nói được trước khi học đọc và viết. Đây chính là trình tự học ngôn ngữ tự nhiên như một đứa trẻ.

Tuy nhiên khi học Tiếng Trung, rất nhiều người đi ngược lại với quy trình này, học từ vựng, ngữ pháp trước rồi mới luyện nói. Hệ quả của việc này là:

• Bạn hiểu ngữ pháp, biết từ vựng nhưng không bật ra thành câu được, hoặc phải dịch trong đầu trước rồi mới nói. Hoặc bạn nói ra được nhưng nói sai do không sở hữu âm thanh đúng của từ.
• Bạn dễ bị mắc kẹt trong tâm lý sợ nói sai, vì cứ phải nghĩ đúng ngữ pháp mới dám mở miệng nói, dẫn tới phản xạ giao tiếp chậm.

Từ đó, việc học nói Tiếng Trung của bạn sẽ gặp nhiều trở ngại và khó tiến bộ.

3. Không thực hành luyện nói Tiếng Trung thường xuyên

Việc học phải đi với hành mới có thể thành thạo. Nói là kỹ năng output, bạn cần phải thực hành nhiều thì mới có thể thành thạo và nói Tiếng Trung lưu loát. Còn nếu bạn không luyện tập hoặc luyện tập quá ít, lâu lâu mới luyện nói Tiếng Trung một lần thì sẽ khiến bạn gặp tình trạng như:

• Cơ miệng bị cứng, khi nói sẽ dễ nói sai, dễ căng thẳng khiến câu nói bị ngập ngừng, không lưu loát.
• Phản xạ giao tiếp Tiếng Trung kém do ít luyện tập, không sử dụng được kiến thức đã học vào giao tiếp thực tế.

III. 3 cách luyện nói Tiếng Trung hiệu quả nhất

Khác với việc học từ vựng hay ngữ pháp, luyện nói Tiếng Trung đòi hỏi bạn phải thực hành thường xuyên và đều đặn. Dưới đây là 3 cách luyện nói hiệu quả nhất giúp bạn phát triển kỹ năng nói Tiếng Trung của mình.

1. Luyện phát âm chuẩn Tiếng Trung ngay từ đầu

Phát âm chuẩn chính là nền tảng giúp bạn có thể nghe đúng, nói đúng và tự tin hơn trong mọi cuộc trò chuyện. Giống như cái móng nhà vững chắc để bạn xây nhiều tầng cao hơn.

Để phát âm chuẩn, bạn hãy bắt đầu bằng việc học phát âm chuẩn toàn bộ hệ thống phiên âm Pinyin:

• Nắm vững cách phát âm chuẩn của 21 thanh mẫu, 36 vận mẫu và đặc biệt là 4 thanh điệu cơ bản trong Tiếng Trung.
• Tập trung phân biệt các âm dễ nhầm như: zh/z, ch/c, sh/s, n/l, j/q, -n/-ng… Những âm này nếu phát âm sai sẽ gây hiểu nhầm nghiêm trọng trong giao tiếp.

Hãy sử dụng gương để quan sát khẩu hình, vị trí răng môi lưỡi để giúp bạn học phát âm nhanh hơn và quay lại video để theo dõi sự tiến bộ của bản thân. Nếu có thể hãy học với giáo viên có kinh nghiệm để được chữa phát âm chuẩn kỹ hơn.

Ngoài việc giúp bạn nói đúng và rõ ràng, phát âm chuẩn còn là tiền đề giúp bạn nghe hiểu tốt hơn, vì khi bạn biết âm đúng là gì, bạn sẽ dễ dàng nhận ra nó trong lời nói của người bản xứ.

2. Nghe và luyện nói Tiếng Trung theo người bản xứ

Cách luyện nói thứ hai là luyện nói theo người bản xứ. Đây là hình thức luyện nói chủ động rất hiệu quả, giúp bạn vừa luyện phát âm chuẩn, vừa làm quen và hình thành ngữ điệu, nhịp điệu, cách diễn đạt và tư duy nói như người bản xứ.

Hai phương pháp luyện nói Tiếng Trung hiệu quả là:

• Shadowing: Bạn hãy nghe từng câu ngắn trong video/audio người bản xứ nói, rồi lặp lại y hệt về phát âm, cách nói, nhịp điệu, ngữ điệu khi nói. Việc lặp lại y hệt như vậy sẽ giúp bạn học được cách nói chuyện của người Trung Quốc và nói giống người bản xứ hơn.

• Thuật lại nội dung nghe được: Hãy nghe audio/video một nội dung Tiếng Trung, sau khi nghe xong hãy tóm tắt và nói lại nội dung vừa nghe được bằng lời của mình. Cách này sẽ giúp bạn rèn tư duy tổng hợp thông tin và khả năng diễn đạt bằng Tiếng Trung.

Đừng quên kết hợp 2 phương pháp này với việc ghi âm rồi nghe lại để tự kiểm tra xem kỹ năng nói Tiếng Trung của bạn đã tiến bộ như thế nào nhé.

3. Luyện nói giao tiếp phản xạ Tiếng Trung

Để có phản xạ nhanh và nói Tiếng Trung lưu loát thì điều quan trọng nhất là bạn phải nói thường xuyên, giúp cơ miệng linh hoạt hơn, không còn ngại miệng khi nói.

Và trong thực tế khi giao tiếp, không có ai đủ kiên nhẫn dành thời gian, chờ bạn chuẩn bị xong câu hỏi rồi mới trả lời. Do đó, bạn cần luyện nói để có phản xạ nhanh, tốt nhất là có thể phản xạ và trả lời trong vòng 4 giây.

Để luyện giao tiếp phản xạ Tiếng Trung, bạn có thể thực hiện bằng những cách như:

• Luyện giao tiếp phản xạ với video giả lập hội thoại tại kênh TikTok Emotional Chinese: Đây là video mô phỏng một cuộc hội thoại thật với người bản xứ. Sau mỗi câu hỏi sẽ dừng một khoảng đủ để bạn trả lời, giúp bạn luyện phản xạ trả lời ngay lập tức. Mỗi video sẽ tương ứng với trình độ từng bài học trong giáo trình Emotional Chinese để bạn có thể luyện giao tiếp dù mới chỉ bắt đầu học.

• Luyện giao tiếp với ứng dụng AI như Doubao, ChatGPT,…: Những ứng dụng AI này sẽ đóng giả thành người thật và nói chuyện với bạn về bất cứ chủ đề gì trong cuộc sống. Tuy nhiên AI sẽ sử dụng nhiều từ vựng ở trình độ cao như một người bản xứ thật, nên sẽ khá khó khăn với người mới học. Bạn có thể yêu cầu AI nói chậm lại hoặc giới hạn lượng từ vựng cho AI để phù hợp hơn với trình độ của bản thân.

Việc luyện giao tiếp phản xạ không chỉ giúp bạn nói Tiếng Trung tốt hơn, mà còn giúp bạn tạo thói quen tư duy bằng Tiếng Trung, giao tiếp lưu loát hơn.

Muốn nói Tiếng Trung tốt, bạn cần đi đúng trình tự và tập trung vào những kỹ năng cốt lõi. Hãy bắt đầu từ phát âm chuyển, luyện nghe nói theo người bản xứ và đặc biệt là tạo thói quen nói mỗi ngày. Chỉ cần bạn nói đủ nhiều, nói đúng và nói thường xuyên, kỹ năng nói Tiếng Trung của bạn sẽ được cải thiện rõ rệt.